ΒΛΑΙΣΟΣ ΜΕΓΑΣ ΔΑΚΤΥΛΟΣ (ΚΟΤΣΙ)

ΒΛΑΙΣΟΣ ΜΕΓΑΣ ΔΑΚΤΥΛΟΣ - ΚΟΤΣΙ

 

ΤΙ ΕΙΝΑΙ?

Το κότσι είναι μια παραμόρφωση που δημιουργείται στη βάση του μεγάλου δακτύλου στο πόδι. Το κυρίως πρόβλημα είναι η προς τα έξω παρέκκλιση του μεγάλου δακτύλου. Παρέκκλιση άνω των 15-20° θεωρείται παθολογική και δημιουργεί εμβιομηχανική διαταραχή στον άκρο πόδα.

Μπορεί να δημιουργήσει υπεξάρθρημα στην 1η μεταταρσοφαλαγγική άρθρωση και να διαταράξει τις σχέσεις όλων των δακτύλων του ποδιού ειδικά του 2ου και του 3ου. Πολλές φορές το δεύτερο δάκτυλο παραμορφώνεται και ανεβαίνει πάνω στο πρώτο.

Η έντονη παραμόρφωση του πρώτου δακτύλου δημιουργεί την έντονη εσωτερική προεξοχή η οποία σε χρόνια φάση φλεγμαίνει (ερυθρότητα, οίδημα) καθώς και γεμίζει με υγρό (φλεγμονή του ορογόνου θυλάκου της άρθρωσης).

Η κατάσταση αυτή επιδεινώνεται όταν ο ασθενής φορά υποδήματα διότι η φλεγμένουσα οστική προεξοχή τρίβεται στο εσωτερικό του παπουτσιού δημιουργώντας ένα φαύλο κύκλο φλεγμονής και πόνου.


Βλαισός μέγας άμφω των ποδών. Η ασθενής πάσχει από συστηματικό νόσημα


Τυπική παραμόρφωση των παπουτσιών από την ύπαρξη βλαισού μεγάλου δακτύλου (κότσι)
 

ΤΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΤΟΝ ΒΛΑΙΣΟ ΜΕΓΑ ΔΑΚΤΥΛΟ?

Ενάντια σε ότι επικρατούσε ως σήμερα τα μυτερά παπούτσια με τα ψηλά τακούνια δεν ευθύνονται για τη δημιουργία του νοσήματος.

Ωστόσο τα προαναφερόμενα υποδήματα κρατούν το πόδι σε λάθος θέση διατηρώντας το μεγάλο δάκτυλο σε κλίση προς τα έξω δημιουργώντας μηχανική διάταση των μαλακών μορίων στην έσω επιφάνεια της 1ης μεταταρσοφαλαγγικής άρθρωσης.
 
Επιπροσθέτως η πίεση που ασκούν τα στενά υποδήματα στο υπερτροφικό κότσι δημιουργούν έντονη συμπτωματολογία πόνου.

Η αιτιολογία της νόσου ως σήμερα δεν έχει ταυτοποιηθεί πλήρως. Εμβιομηχανικοί, τραυματικοί και μεταβολικοί παράγοντες έχουν ενοχοποιηθεί. Το νόσημα παρατηρείται σε υψηλότερα ποσοστά σε γυναίκες.

Οι χορεύτριες του μπαλέτου λόγω του ότι χορεύουν πάνω στα δάκτυλα παρουσιάζουν αυξημένα ποσοστά εμφάνισης της νόσου.
Η συχνότητα αυξάνει με την ηλικία. Το ποσοστό εμφάνισης σε ηλικίες από 15-30 ετών είναι 3%, σε ηλικίες 31-60 ετών αυξάνεται σε 9% και τέλος σε ηλικίες πάνω από 60 ετών το ποσοστό φτάνει το 16%.

Σε πολλές περιπτώσεις το νόσημα συνδέεται με παθήσεις όπως οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, ψωριασική και ουρική αρθρίτιδα κ.α.

Η γενετική προδιάθεση αποτελεί σήμερα μια από τις επικρατούσες απόψεις αφού το νόσημα το συναντάμε σε αρκετά μέλη της οικογένειας (γιαγιά, μητέρα, κόρη).
 

ΤΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΠΡΟΚΑΛΕΙ?

• Πόνος ο οποίος μπορεί να δημιουργεί πρόβλημα κατά τη βάδιση

• Φλεγμονή και οίδημα (πρήξιμο) στη βάση του μεγάλου δακτύλου (κότσι)

• Το πόδι γίνεται πιο φαρδύ και ο ασθενής δυσκολεύεται να βρει παπούτσια

• Εμφανίζεται αρθρίτιδα στη άρθρωση (1η μεταταρσοφαλαγγική)

• Παραμόρφωση του 2ου δακτύλου.

 

ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ


Ο ακτινολογικός έλεγχος αναδεικνύει τη σοβαρότητα της παραμόρφωσης. Διενεργούνται μετρήσεις των γωνιών των πασχόντων οστών γεγονός που καθορίζει ουσιαστικά και τη θεραπευτική προσέγγιση.


Η μαγνητική τομογραφία αποτελεί ένα μέσο υψηλής ακρίβειας στην μέτρηση των παραμορφώσεων των δακτύλων και των ματαταρσίων του ποδιού

ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
ΘΕΡΑΠΕΙΑ: 

ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Ο βλαισός μέγας δάκτυλος προϋποθέτει τη χρήση σωστών υποδημάτων τα οποία εφαρμόζουν σωστά το πόδι δίχως όμως να πιέζουν τα δάκτυλα.

Αριστερό:  Λάθος στενό πρόσθιο τμήμα του παπουτσιού που ασκεί παραμορφωτικές πιέσεις στα δάκτυλα και επιδεινώνει τη συμπωματολογία του πόνου.
Δεξιό:  Σωστό υπόδημα με το πρόσθιο τμήμα του ευρύχωρο ώστε να μην πιέζει σε κανένα σημείο τα δάκτυλα.

 

ΦΑΡΜΑΚΑ

Τα φάρμακα προσφέρουν ανακούφιση από τον πόνο που προκαλεί η φλεγμονή της 1ης μεταταρσοφαλαγγικής άρθρωσης λόγο της έντονης παραμόρφωσης του μεγάλου δακτύλου.

Οι ένεση κορτιζόνης προσφέρει πρόσκαιρο αποτέλεσμα αντιμετωπίζοντας τη φλεγμονή του αρθρικού θυλάκου καθώς και του ορογόνου θυλάκου.

Καμία φαρμακευτική αγωγή δεν μπορεί να δώσει ουσιαστική θεραπευτική λύση στο πρόβλημα του ασθενούς παρά να παρατείνει ίσως το χρονικό διάστημα για τη χειρουργική οριστική αντιμετώπιση.

 

ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η φυσικοθεραπεία με τα μέσα που διαθέτει με τη σειρά της αντιμετωπίζει το πρόβλημα μόνο όσο αφορά στα συμπτώματα του πόνου. Δεν μπορεί όμως να επιδιορθώσει την παραμόρφωση των δακτύλων σε μόνιμη βάση.
 

ΝΑΡΘΗΚΕΣ

Οι νάρθηκες διορθώνουν παθητικά τη παραμόρφωση διατηρώντας τη θέση του μεγάλου δακτύλου.

Ο νάρθηκας μπορεί να φοριέται από τον ασθενή για όλο το 24ωρο (στον ύπνο, μέσα από το υπόδημα) αλλά με την αφαίρεσή του τα δάκτυλα επανέρχονται στην αρχική παραμόρφωση που είχαν.

Ο νάρθηκας δεν μπορεί να διορθώσει μόνιμα τη παραμόρφωση και για τον λόγο αυτόν συστήνεται η χρήση τους για μικρό χρονικό διάστημα.
 

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
ΘΕΡΑΠΕΙΑ: 

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ


Βλαισός μέγας δάκτυλος σε γυναίκα 50 ετών πριν και έναν μήνα μετά την οστεοπλαστική του άκρου ποδός

Γυναίκα 70 ετών πριν και αμέσως μετά την οστεοπλαστική του άκρου ποδός.  Βλαισός μέγας δάκτυλος και στρεβλοδακτυλία 2ου δακτύλου


Γυναίκα ηλικίας 50 ετών πριν και μετά την οστεοπλαστική για την αντιμετώπιση του βλαισού μεγάλου δακτύλου


Πριν και μετά την επέμβαση διόρθωσης της παραμόρφωσης του βλαισού μεγάλου δακτύλου

Σήμερα η χειρουργική επέμβαση για την αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού αποτελεί ουσιαστικά και τη ριζική θεραπεία του. Οι νέες μικροχειρουργικές τεχνικές με την υποβοήθηση ειδικών χειρουργικών οπτικών ενισχυτών επιτυγχάνουν:

• την πλήρη και οριστική διόρθωση της παραμόρφωσης
 
• δίχως μετεγχειρητικό πόνο

• σχεδόν άμεση κινητοποίηση του ασθενούς.

Ο φόβος του παρελθόντος για παρατεταμένη ακινητοποίηση στο κρεβάτι ή πόνος μετά το χειρουργείο σήμερα πια δεν υπάρχει.
Για τον λόγο αυτό μπορεί να γίνει η χειρουργική επέμβαση ταυτόχρονα και στα δύο πόδια.

Hallux valgus angle:  γωνία του βλαισού μεγάλου δακτύλου η οποία φυσιολογικά είναι 9 μοίρες αλλά ώς 15 μοίρες δεν προκαλεί σοβαρή συμπτωματολογία.
Intermetatarsal angle:  διαμετατάρσια γωνία μεταξύ του 1ου και 2ου μεταταρσίου.  Φυσιολογικά η γωνία δεν ξεπερνά τις 9 μοίρες.
 

ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΤΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ?

Οι ενδείξεις για τη χειρουργική επέμβαση διόρθωσης του βλαισού μεγάλου δακτύλου περιλαμβάνουν την επώδυνη άρθρωση του μεγάλου δακτύλου (άλγος κίνησης και άλγος ηρεμίας), παραμόρφωση των αρθρώσεων, δυσκολία στη βάδιση λόγω πόνου, η αναγκαστική αλλαγή αγαπημένων συνηθειών λόγο της πάθησης ή αλλαγή του τρόπου ζωής του ασθενούς και γενικότερα η διαταραχή της ποιότητας της ζωής του ασθενούς.

Επίσης χειρουργική ένδειξη υπάρχει στις περιπτώσεις:

• σε συνοδό φλεγμονή των νεύρων

• όταν το δεύτερο δάκτυλο υπερβαίνει το πρώτο δάκτυλο

• σφυροδακτυλία

• έλκη των μαλακών μορίων

• φλεγμονή των μαλακών μορίων (τενοντίτιδα, φλεγμονή ορογόνου θυλάκου)
 

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ

Η εισαγωγή του ασθενή γίνεται την ίδια μέρα που θα γίνει και το χειρουργείο. Με την είσοδο του ασθενούς στη κλινική θα τον επισκεφτεί ο θεράπων Ορθοπαιδικός Χειρουργός και ο Αναισθησιολόγος με τον οποίο θα συζητήσουν για το είδος της αναισθησίας.

Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να γίνει με γενική ή ραχιαία αναισθησία. Αυτό θα το αποφασίσουν από κοινού ο ασθενής με τον αναισθησιολόγο με προτεραιότητα την ασφάλεια του ασθενή.

Η επέμβαση μπορεί να γίνει και στα δύο πόδια ταυτόχρονα και η διάρκειά της είναι μία ώρα για το κάθε πόδι.
Μετά το τέλος του χειρουργείου ο ασθενής παραμένει στο χώρο της ανάνηψης για μισή ώρα περίπου για να λάβει την πλήρη νοσηλευτική φροντίδα που απαιτείται.

Στο δωμάτιο θα παραμείνει για 24 ώρες για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του άμεσου μετεγχειρητικού πόνου και τη λήψη της ενδοφλέβιας αντιβιοτικής αγωγής.

Την επόμενη ημέρα του χειρουργείου λαμβάνει εξιτήριο με οδηγίες για φαρμακευτική αγωγή καθώς και πλήρης οδηγίες για τον τρόπο κινητοποίησης και μετακίνησης του.

Η αφαίρεση των ραμμάτων διενεργείται σε 10-15 ημέρες στο ιατρείο.


Ειδικό υπόδημα αποφόρτισης των χειρουργημένων μεταταρσιων που επιτρέπει στον ασθενή την γρήγορη κινητοποίηση μετά τη χειρουργική επέμβαση.

ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ 1


Γυναίκα 40 ετών με βλαισό μεγάλο δάκτυλο άμφω


Ο ακτινολογικός έλεγχος της ασθενούς 


Ακριβής μέτρηση των παραμορφόσεων των οστών


Σχεδιασμός των χειρουργικών τομών λίγο πριν την επέμβαση και στα δυο πόδια



Ένα μήνα μετά το χειρουργείο.


Ακτινολογική εικόνα της αμφοτερόπλευρης χειρουργικής επέμβασης οστεοπλαστικής του άκρου ποδός

ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ 2


Ασθενής 39 ετών με βλαιλό μεγάλο δάκτυλο πριν τη χειρουργική επέμβαση


Τρείς μήνες μετά το χειρουργείο η παραμόρφωση έχει διορθωθεί
 

ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ 3



Εξεσημασμένη παραμόρφωση των δακτύλων σε γυναίκα 75 ετών.  Οι παραμορφώσεις αυτές δημιουργούν στην ασθενή προβλήματα στη βάδιση.



Χαρακτηριστική παραμόρφωση του πρώτου και δεύτερου δακτύλου.

  

Δυό μήνες μετά το χειρουργείο.  Οι άξονες των οστών έχουν διορθωθεί βελτιώνοντας την κινητική ικανότητα του ατόμου.

ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ 4

Γυναίκα 32 ετών με βλαισό μέγα δάκτυλο και ραιβό 5ο μετατάρσιο αμφοτερόπλευρα, παρουσιάζει έντονο άλγος στα πέλματα κατά τη βάδιση λόγω των έντονων υπερκερατώσεων στο δέρμα (κάλους).


Η ασθενής στην αίθουσα χειρουργείο.  Στο δέρμα έχουν σχεδιαστεί οι τομές μέσα από τις οποίες θα διενεργηθούν οι απαραίτητες διορθωτικές οστεοτομίες.


Οι ασθενής τρείς μήνες μετά τη χειρουργική επέμβαση οστεοπλαστικής των άκρων ποδών της.  Οι υπερκερατώσεις στο πέλμα (τύλοι), έχουν υποχωρήσει βελτιώνοντας σταδιακά την κλινική εικόνα της ασθενούς όσο αφορά τον πόνο και την κινητικότητα του πέλματος.


Ακτινολογική εικόνα άμφω των ποδών μετά την οστεοπλαστική των ποδιών άμφω.  
 

 

ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ 5

Γυναίκα 30 ετών η οποία πάσχει από βλαισούς μεγάλους δακτύλους και στα δύο πόδια καθώς και παραμόρφωση των αξόνων στα υπόλοιπα δάκτυλα των ποδιών.  Η οστεοπλαστική επέμβαση στόχο είχε την διόρθρωση των μηχανικών αξόνων των δακτύλων καθώς και την αισθητική ισορροπία αυτών.


Πριν την οστεοπλαστική του άκρου ποδός


Μετά τη χειρουργική επέμβαση.  Τα δάκτυλα έχουν αποκτήσει νέα αισθητική ισορροπία καθώς οι μηχανικοί τους άξονες έχουν διορθωθεί


Πριν την οστεοπλαστική


Μετά την οστεοπλαστική


Πριν την οστεοπλαστική


Μετά την οστεοπλαστική

ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Γυναίκα 62 ετών με βλαισό μέγα δάκτυλο και στα δύο πόδια αναφέρει έντονο άλγος στο δεξί κότσι γεγονός που της δημιουργεί πρόβλημα στη βάδιση και στην υπόδηση.


Ιδιαίτερα στο αριστερό πόδι το κότσι προκαλεί στην ασθενή πόνο


Δυο μήνες μετά την οστεοπλαστική του αριστερού ποδιού.  Η ασθενής δεν αναφέρει πλέον πόνο και η επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες είναι πλήρης και η επιλογή υποδήματος εύκολη πλέον

Η σύχρονη οστεοπλαστική του άκρου ποδός αποτελεί μια εντελώς ανώδυνη μέθοδο διόρθωσης των παραμορφώσεων που επιτρέπει στον ασθενή την άμεση κινητοποίηση και φόρτιση των χειρουργημένων ποδιών φορώντας βέβαια ειδικό υπόδημα αποφόρτισης του πρόσθιου ποδιού για 4 εβδομάδες. 

Η επιτυχία της χειρουργικής επέμβασης εξαρτάται επίσης και από τη συμμόρφωση του ασθενούς στις οδηγίες του Ορθοπαιδικού χειρουργού τις πρώτες εβδομάδες μετά το χειρουργείο. Ο ασθενής παρακολουθείται σε τακτική βάση από τον ιατρό του για την αξιολόγηση της μετεγχειρητικής πορείας του.

Το άτομο εξέρχεται από τη κλινική φορώντας ειδικό υπόδημα το οποίο δίνει τη δυνατότητα για βάδιση δίχως πατερίτσες ή άλλο βοήθημα. Τα ράμματα αφαιρούνται 15-20 ημέρες μετά. Το ειδικό υπόδημα θα χρειαστεί για τις επόμενες 4-5 εβδομάδες.

Πρέπει το χειρουργικό τραύμα να διατηρείται στεγνό και να καλύπτεται με μια σακούλα την ώρα της ατομικής φροντίδας στο μπάνιο.

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ: 

Η επιτυχία της χειρουργικής επέμβασης εξαρτάται επίσης και από τη συμμόρφωση του ασθενούς στις οδηγίες του Ορθοπαιδικού χειρουργού τις πρώτες εβδομάδες μετά το χειρουργείο. Ο ασθενής παρακολουθείται σε τακτική βάση από τον ιατρό του για την αξιολόγηση της μετεγχειρητικής πορείας του.

Το άτομο εξέρχεται από τη κλινική φορώντας ειδικό υπόδημα το οποίο δίνει τη δυνατότητα για βάδιση δίχως πατερίτσες ή άλλο βοήθημα. Τα ράμματα αφαιρούνται 15-20 ημέρες μετά. Το ειδικό υπόδημα θα χρειαστεί για τις επόμενες 4-5 εβδομάδες.

Πρέπει το χειρουργικό τραύμα να διατηρείται στεγνό και να καλύπτεται με μια σακούλα την ώρα της ατομικής φροντίδας στο μπάνιο.

Ο ασθενής φορτίζει πλήρως το χειρουργημένο πόδι (πόδια) φορώντας το υπόδημα για 4-5 εβδομάδες και μετά το χρονικό διάστημα αυτό φορά ένα αναπαυτικό υπόδημα.

Οι ασκήσεις του μεγάλου δακτύλου είναι απαραίτητες για να διατηρηθεί το εύρος κίνησης της 1ης μεταταρσοφαλαγγικής άρθρωσης, για 8 εβδομάδες.

Arthro Heal Clinic, www.arthrohealclinic.gr link image