ΜΟΝΟΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΙΚΗ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΤΟΥ ΓΟΝΑΤΟΣ (Unicondylar Knee Arthroplasty)

ΜΟΝΟΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΙΚΗ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΤΟΥ ΓΟΝΑΤΟΣ

Το επώδυνο γόνατο μπορεί να επηρεάσει σοβαρά τη ζωή του ατόμου που πάσχει, περιορίζοντας τη κινητικότητά του με δυσμενείς συνέπειες για την γενικότερη υγεία του.

Η βελτίωση των διαγνωστικών μεθόδων όπως η μαγνητική τομογραφία βοήθησε τον ιατρό στη καλύτερη κατανόηση του προβλήματος, αξιολογώντας την κατάσταση των αρθρικών χόνδρων, μηνίσκων και των συνδέσμων.

Η ακριβέστερη διάγνωση οδήγησε στο σωστότερο προεγχειρητικό σχεδιασμό καθώς και στην ανάπτυξη νέων χειρουργικών μεθόδων και υλικών ή στη βελτίωση των είδη υπαρχόντων.

Μία από τις μεγαλύτερες εξελίξεις των τελευταίων χρόνων στη χειρουργική του γόνατος αποτελεί η μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική της άρθρωσης. Ο τύπος αυτός της αρθροπλαστικής είναι λιγότερο επεμβατικός σε σύγκριση με την ολική αρθροπλαστική.
Η άρθρωση του γόνατος δημιουργείται από το μηριαίο οστούν, τη κνήμη και την επιγονατίδα. Οι τελικές επιφάνειες των οστών αυτών καλύπτονται από αρθρικό χόνδρο ώστε να μπορεί να κινηθεί το ένα οστούν σε σχέση με το άλλο, ελαχιστοποιώντας την τριβή των.

Η επιγονατίδα αποτελεί ένα κινούμενο οστούν που βρίσκεται στη προσθία επιφάνεια του γόνατος και πάνω από αυτήν περνά ο τένοντας του τετρακεφάλου μυός και ο συνδιασμός επιγονατίδας και τένοντα δημιουργεί τον εκτατικό μηχανισμό της άθρωσης.

Το γόνατο χωρίζεται στο έξω, το έσω και το πρόσθιο διαμέρισμα. Το έξω διαμέρισμα αποτελείται από τον έξω μηριαίο κόνδυλο και το έξω κνημιαίο πλατώ, το έσω διαμέρισμα από τον έσω μηριαίο κόνδυλο και το έσω κνημιαίο πλατώ και τέλος το πρόσθιο αποτελείται από την επιγονατίδα και τη μηριαία τροχιλία.

Πολλές φορές η οστεοαρθρίτιδα εμφανίζεται στο ένα μόνο διαμέρισμα της άρθρωσης, στο έσω, στο έξω ή στο πρόσθιο δίχως να υπάρχουν σοβαρές αλλοιώσεις στα υπόλοιπα δύο διαμερίσματα.

Μέχρι πρόσφατα στις περιπτώσεις αυτές γινόταν αντικατάσταση ολόκληρης της άρθρωσης και των δύο κονδύλων δηλαδή η λεγόμενη ολική αρθροπλαστική του γόνατος, θυσιάζοντας με τον τρόπο αυτό τον υγιή μηριαίο κόνδυλο, τους μηνίσκους και τον πρόσθιο χιαστό σύνδεσμο.

Η μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική αφορά στο έσω ή έξω διαμέρισμα και βασίζεται στην αντικατάσταση μόνον του ενός κονδύλου και της αντίστοιχης επιφάνειας της κνήμης που έχει προσβληθεί από την οστεοαρθρίτιδα.

Ο κύριος λόγος της αντικατάστασης ενός τμήματος της άρθρωσης που πάσχει, αποτελεί η αναχαίτηση της τριβής ανάμεσα σε οστά που δεν καλύπτονται πια από χόνδρο λόγω φθοράς του και προκαλούν έντονο πόνο.

Τα εμφυτεύματα που εφαρμόζονται στη πάσχουσα περιοχή παρέχουν λείες επιφάνειες οι οποίες κινούνται με άνεση δίχως να προκαλείται πόνος και έτσι το άτομο αναλαμβάνει δραστηριότητες που πιθανόν να είχε εγκαταλείψει λόγω της έντονης συμπτωματολογίας.

Αυτό αποτελεί ένα σημαντικό πλεονέκτημα για τους νεώτερους ασθενείς οι οποίοι ίσως θα χρειαστούν στο μέλλον μια δεύτερη χειρουργική επέμβαση όταν η πρώτη θα εμφανίσει σημαντικό ποσοστό φθοράς.

Αφαιρώντας λιγότερο οστούν κατά τη διάρκεια της πρώτης επέμβασης, καθιστά ευκολότερη την εκτέλεση της αναθεώρησης χρησιμοποιώντας ολική αρθροπλαστική για την άρθρωση του γόνατος σε μελλοντικό χρόνο.

Πολλοί Ορθοπαιδικοί παγκοσμίως χρησιμοποιούν τα τελευταία χρόνια τη μονοδιαμερισματική αθροπλαστική για την αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας στό έσω διαμέρισμα του γόνατος κυρίως, αλλά και στο έξω διαμέρισμα αυτού.

Ιστορικά η πρώτη σκέψη ανήκει στον McKeever το 1950 επινοώντας τη μεταλλική πρόθεση ενός ημιμορίου της κνήμης.

Ακολουθεί ο Marmor εισάγωντας το δικό του μονοδιαμερισματικό εμφύτευμα στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Το εμφύτευμα του Marmor είχε ανατομικό σχήμα όσον αφορά στο μηριαίο τμήμα του, ενώ το κνημιαίο ήταν επίπεδο αποτελούμενο αποκλειστικά από πολυαιθυλένιο. Σταδιακά προστέθηκε μεταλλικό υποστήριγμα στο πολυαιθυλένιο του κνημιαίου εμφυτεύματος, εξελίσοντας το σχεδιασμό και τα μέταλα κατασκευής.

Η μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική θεωρείται ως η εναλλακτική μέθοδος αντιμετώπισης της οστεοαρθρίτιδας ενός μόνο διαμερίσματος του γόνατος (έσω ή έξω).
 
Άλλες μέθοδοι είναι η οστεοτομία της κνήμης ή του μηρού καθώς και η ολική αρθροπλαστική της άρθρωσης. Για τις γυναίκες η μέθοδος θεωρείται ελκυστική έναντι της οστεοτομίας διότι δεν δημιουργεί την ελαφρά γωνιώδη παραμόρφωση της κνήμης όπως η οστεοτομία.


Τοποθέτηση του μηριαίου και του κνημιαίου εμφυτεύματος

Συνοψίζοντας η μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι της ολικής αρθροπλαστικής της άρθρωσης του γόνατος και αυτά είναι:

• αποτελεί μια ασφαλέστερη χειρουργική διαδικασία με μικρό χειρουργικό τραύμα

• δεν χρειάζεται μετάγγιση αίματος

• έχει μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης λοίμωξης

• η πιθανότητα εμφάνισης θρομβοεμβολικού επεισοδίου είναι μειωμένη διότι δεν χρησιμοποιούνται ενδομυελικοί οδηγοί

• μικρότερος χρόνος παραμονής στο νοσοκομείο

• μικρότερο ποσοστό μετεγχειρητικού πόνου
 

ΟΙ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ:

• Προεγχειρητική δυνατότητα διόρθωσης της βλαισο ή ραιβογονίας
• δυνατότητα κάμψης του γόνατος τουλάχιστον 100º
• έλλειμμα έκτασης του γόνατος μικρότερο των 10º
• μη φλεγμονώδη αρθρίτιδα (δεν έχει ένδειξη σε αρθρίτιδες που προκαλούνται από αυτοάνοσα νοσήματα όπως η ρευματοειδής ή ψωριασική αρθρίτιδα)

Η μονιμη παραμόρφωση βλαισότητας ή ραιβότητας προεγχειρητικά δημιουργεί προβλήματα στην εφαρμογή της μεθόδου. Οι ενισχυμένες δυνάμεις από την είδη υπάρχουσα παραμόρφωση που θα ασκηθούν στο εμφύτευμα ίσως το οδηγήσουν σε πρόωρη αποτυχία.

Η μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική αντενδείκνυται επίσης σε άτομα με πολύ αυξημένο σωματικό βάρος περισσότερο από 120 κιλά.


OXFORD μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική του γόνατος

Ακτινολογική εικόνα της μονοδιαμερισματικής αρθροπλαστικής. Το υγιές τμήμα της άρθρωσης παραμένει ανέπαφο.


Άμεση σύγκριση της ολικής και της μονοδιαμερισματικής αρθροπλαστικής γόνατος.

Διατηρώντας τον πρόσθιο και τον οπίσθιο χιαστό σύνδεσμο καθώς και ανέπαφο το άλλο διαμέρισμα του ιδίου γόνατος και την επιγονατιδομηριαία άρθρωση, η μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική θεωρείται ότι διατηρεί τη φυσιολογική κινηματική του γόνατος και επιτρέπει τη σχετικά εύκολη μετατροπή της σε ολική αρθροπλαστική σε απώτερο χρόνο.

Επίσης μειώνεται σημαντικά η περίοδος της αποκατάστασης αφού η άρθρωση έχει μεγαλύτερο εύρος κίνησης σε σχέση με την ολική αρθροπλαστική.

Ο ασθενής μετά την επέμβαση φορτίζει το χειρουργημένο σκέλος άμεσα, αρχικά με υποβοήθηση και γρήγορα δίχως αυτή καθώς και η παραμονή του στο Νοσοκομείο δε ξεπερνά τις 2 ημέρες.

Η μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική αποτελεί σήμερα μια αποδεκτή χειρουργική λύση η οποία περιλαμβάνεται στη φαρέτρα της θεραπευτικής αντιμετώπισης της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος σε νέους αλλά και μεγαλύτερους ασθενείς.

Μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική Oxford Zimmer Biomet για την αντικατάσταση του έσω διαμερισματος της άρθρωσης του γόνατος το οποίο πάσχει από οστεοαρθρίτιδα


Περιοδικό "50 plus" (Ελληνική έκδοση),2016.  Άρθρο για τη μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική του γόνατος

Arthro Heal Clinic, www.arthrohealclinic.gr link image