ΑΡΘΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Τα προηγούμενα χρόνια ως και σήμερα στις ρήξεις των μηνίσκων η μερική ή η υφολική μηνισκεκτομή αποτελούσε τη μόνη λύση. Η αφαίρεση όμως τμήματος του μηνίσκου αποτελεί ουσιαστικά αφαίρεση ενός σημαντικού παράγοντα προστασίας του αρθρικού χόνδρου προκαλώντας πρόωρη φθορά αυτού για δύο λόγους:
• δημιουργείται ανάπτυξη μεγάλων εστιακών δυνάμεων μεταξύ των χόνδρων μηρού και κνήμης στο σημείο του ελλείμματος του μηνίσκου και
• αναπτύσσεται μεγαλύτερη και παράδοξη μετακίνηση των οστών μεταξύ τους.
Η εξέλιξη της βιοτεχνολογίας των συνθετικών μοσχευμάτων καθώς και η τελειοποίηση των αρθροσκοπικών τεχνικών και εργαλείων, έδωσε την ευκαιρία σήμερα στους εξειδικευμένους Ορθοπαιδικούς Χειρουργούς να διενεργούν μεταμοσχεύσεις μηνίσκων (συνθετικών ή αλλομοσχευμάτων) αποκαθιστώντας με τον τρόπο αυτό το έλλειμμα που αφήνει η εκτομή του μηνίσκου αποφεύγοντας τη πρόωρη φθορά και την ανάπτυξη οστεοαρθρίτιδας.
Ρήξη του έξω μηνίσκου τραυματικής αιτιολογίας σε άνδρα 45 ετών 'δίκην ράμφος παπαγάλου'
Αρθροσκοπική μερική μηνισκεκτομή.
Ρήξη του έσω μηνίσκου πριν και μετά την αρθροσκοπική mini μηνισκεκτομή.
Οι ΡΗΞΕΙΣ ΤΩΝ ΜΗΝΙΣΚΩΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΙ ΩΣ ΕΞΗΣ:
• με συρραφή και διατήρηση του αποσπασθέντος τμήματος (εάν το τμήμα διατηρείται σε καλή κατάσταση), όπου αυτό είναι δυνατό και αποτελεί την ιδανική λύση και αντιμετώπιση,
• μερική ή υφολική μηνισκεκτομή δηλαδή αφαίρεση του σπασμένου τμήματος και ομαλοποίηση των εναπομεινάντων χειλέων.
• μεταμόσχευση μηνίσκου από πτωματικό δότη (αλλομόσχευμα)
• μεταμόσχευση συνθετικού μηνίσκου. Ο συνθετικός μηνίσκος αποτελεί την τελευταία εξέλιξη της βιοτεχνολογίας και της Ορθοπαιδικής χειρουργικής των Αθλητικών Κακώσεων παγκοσμίως και ουσιαστικά αποτελεί το ικρίωμα πάνω στο οποίο θα αναπτυχθεί ο νέος μηνίσκος του ασθενούς.
ΑΡΘΟΣΚΟΠΙΚΗ ΜΗΝΙΣΚΕΚΤΟΜΗ
Η αρθροσκοπική μηνισκεκτομή έχει ένδειξη σε ασθενείς με ρήξη του μηνίσκου και πόνο στο γόνατο καθώς και μηχανικά συμπτώματα όπως εμπλοκή και αστάθεια της άρθρωσης. Αρχικά γίνεται αξιολόγηση για το κατά πόσο είναι δυνατή η συρραφή του μηνίσκου. Πολλές φορές λόγο της φύσης της ρήξης η συρραφή δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί. Το σπασμένο τμήμα αφαιρείται προσεχτικά και το εναπομείναν τμήμα ομαλοποιείται δημιουργώντας ένα φυσιολογικό υπόστρωμα κίνησης της άρθρωσης.
Αρθροσκοπικά εργαλεία.
Σχεδιασμός των ανατομικών - οδηγών σημείων της άρθροσκόπησης του γόνατος.
Αρθροσκοπική απεικόνιση εκφυλιστικής ρήξης του μηνίσκου
Μερική έσω μικρομηνισκεκτομή
Αρθροσκοπική απεικόνιση ρήξης μηνίσκου ‘δίκην λαβής κάδου’
ΣΥΡΡΑΦΗ ΤΟΥ ΜΗΝΙΣΚΟΥ
Σε πολλές περιπτώσεις η συρραφή του μηνίσκου αποτελεί την ιδανική λύση για τον ασθενή, επιτρέποντας την επούλωση του και ουσιαστικά την οριστική θεραπεία του.
Η εξέλιξη των αρθροσκοπικών τεχνικών και των υλικών επιτρέπουν σήμερα στον εξειδικευμένο Ορθοπαιδικό Χειρουργό να συρράψει του μηνίσκους με διαφόρους τρόπους ανάλογα το είδος της ρήξης καθώς και την ανατομική τους περιοχή.
ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΜΗΝΙΣΚΟΥ (ΑΛΛΟΜΟΣΧΕΥΜΑ)
Η μεταμόσχευση του μηνίσκου αποτελεί μια εξειδικευμένη χειρουργική επέμβαση που εφαρμόζεται παγκοσμίως σε ειδικά κέντρα. Η λήψη του μοσχεύματος γίνεται από πτωματικό δότη και αφού δεχθεί την κατάλληλη επεξεργασία και ειδικούς ελέγχους μπορεί να μεταμοσχευθεί σε άτομο με προηγηθείσα υφολική αφαίρεση του δικού του μηνίσκου.
Τα κριτήρια για να γίνει μεταμόσχευση μηνίσκου περιλαμβάνουν:
• επίμονο άλγος κατά την κίνηση του γόνατος
• απώλεια περισσότερο του μισού μηνίσκου από προηγηθείσα αρθροσκοπική μηνισκεκτομή
• αδυναμία συρραφής του μηνίσκου λόγω μεγάλης καταστροφής του
• ο αρθρικός χόνδρος της άρθρωσης να μην έχει επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό
(εγκατεστημένη οστεοαρθρίτιδα αποτελεί αντένδειξη για μεταμόσχευση)
• ασθενής δραστήριος ηλικίας κάτω των 55 ετών
• ασθενής κανονικού σωματικού βάρους
Η ύπαρξη σωστής ευθυγράμμισης του σκέλους καθώς και η ακεραιότητα των συνδέσμων της άρθρωσης του γόνατος αποτελούν προϋποθέσεις για την επιτυχία της επέμβασης. Σε περίπτωση συνοδών κακώσεων π.χ. ρήξη πρόσθιου χιαστού συνδέσμου γίνεται ταυτόχρονη πλαστική αυτού.
Η κλινική εξέταση του ασθενούς που θα διενεργήσει ο Ορθοπαιδικός, ο ακτινολογικός έλεγχος καθώς και ο έλεγχος της άρθρωσης με μαγνητική τομογραφία θα καθορίσουν και το θεραπευτικό πλάνο.
Ο στόχος της μεταμόσχευσης του μηνίσκου αποτελεί η ανακούφιση του ασθενούς από τον πόνο καθώς και η προστασία από τις εμβιομηχανικές συνέπειες της έλλειψης του μηνίσκου (πρόωρη οστεοαρθροπάθεια).
Εφαρμογή του μηνίσκου στην άρθρωση του γόνατος και συγκράτηση του σε συγκεκριμένα σημεία.
(Master techniques in Orthopaedic Surgery 'Knee Reconstruction' Third Edition, Douglas Jackson editor, Wolters Kluwer
Lippicnott Williams & Wilkins)
Τοποθέτηση και συρραφή του αλλομοσχεύματος
ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΣΥΝΘΕΤΙΚΟΥ ΜΗΝΙΣΚΟΥ
Μετά από μακροχρόνια έρευνα και με τη συνεργασία κορυφαίων ειδικών, δημιουργήθηκε το συνθετικό ικρίωμα του μηνίσκου που αποτελεί το επόμενο βήμα στη χειρουργική του γόνατος. Ο συνθετικός μηνίσκος αποτελείται από ένα συνθετικό βιοαποικοδομήσιμο πολυμερές που με την ειδική κυψελοειδή διάταξη του, επιτρέπει την εισροή αίματος στο εσωτερικό του παρέχοντας θέσεις για την ανάπτυξη νέων κυττάρων δημιουργώντας προϋποθέσεις επουλωτικής διεργασίας και δημιουργία νέου μηνισκικού ιστού.
Μετά την αφαίρεση του κατεστραμμένου τμήματος του μηνίσκου τοποθετείται με απόλυτη ακρίβεια το συνθετικό ικρίωμα και συρράπτεται με ειδικές τεχνικές. Με το πέρας του χρόνου νέος ιστός αναπτύσσεται δια μέσω του ικριώματος αντικαθιστώντας το σταδιακά. Το ικρίωμα απορροφάται από τον οργανισμό και στη θέση του πια υπάρχει νέος μηνίσκος.
Τα πλεονεκτήματα που μας προσφέρει η διαδικασία αυτή είναι:
• φυσιολογικό εύρος κίνησης της άρθρωσης
• κίνηση της άρθρωσης δίχως πόνο
• αποφυγή ανάπτυξης πρόωρης οστεοαρθρίτιδας
Κλινικές μελέτες στους ανθρώπους ανέδειξαν βελτίωση της ποιότητας της ζωής τους καθώς επίσης και επαναφορά τους στην προ του τραυματισμού κατάσταση της υγείας του γόνατός τους
Ο συνθετικός μηνίσκος έχει τοποθετηθεί και έχει συρραφεί στη θέση του ελλείμματος
ΜΕΤΑ ΤΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ
ΜΗΝΙΣΚΕΚΤΟΜΗ
Άμεση κινητοποίηση του ασθενούς από την πρώτη μετεγχειρητική ημέρα. Βάδιση με μερική φόρτιση του χειρουργημένου σκέλους με βακτηρίες (πατερίτσες) για πέντε με δέκα ημέρες μετά το χειρουργείο. Κατά τη διάρκεια αυτών των ημερών η παγοθεραπεία για την αντιμετώπιση του αναμενόμενου μετεγχειρητικού οιδήματος και η εκτέλεση των ασκήσεων που ορίζει ο Ορθοπαιδικός ή ο φυσικοθεραπευτής για την ενδυνάμωση των μυϊκών ομάδων πλαισιώνουν τη πρώτη φάση αποθεραπείας.
Ο ασθενής βαδίζει κανονικά δίχως υποβοήθηση από τη δεύτερη εβδομάδα μετά το χειρουργείο.
ΣΥΡΡΑΦΗ ΜΗΝΙΣΚΟY
Ο στόχος της συρραφής του μηνίσκου είναι η επανασυγγόληση αυτού για αυτό το λόγο ο οργανισμός χρειάζεται χρονικό διάστημα 6-8 εβδομάδων. Στο διάστημα αυτό ο ασθενής δεν φορτίζει το χειρουργημένο κάτω άκρο και φορά ειδικό νάρθηκα στο γόνατο. Η εφαρμογή του νάρθηκα είναι σε 24ωρη βάση. Η βάδιση γίνεται με τη φόρτιση του υγιούς κάτω άκρου και τη χρήση βακτηριών (πατερίτσες) για 6 εβδομάδες.
Η επαναφορά στις επαγγελματικές ή αθλητικές δραστηριότητες θα χρειαστεί τουλάχιστον 2 μήνες. Ο Ορθοπαιδικός θα καθορίσει τον ακριβή χρόνο επαναφοράς του ασθενούς.
ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΜΗΝΙΣΚΟΥ (ΑΛΛΟΜΟΣΧΕΥΜΑ)
Ο πρωταρχικός στόχος του μετεγχειρητικού προγράμματος αποκατάστασης είναι η αποφυγή της φόρτισης του χειρουργημένου κάτω άκρου διότι οι αύξηση των πιέσεων στο γόνατο μπορεί να διακόψει τη διεργασία επούλωσης και ενσωμάτωσης του ανθρώπινου αλλομοσχεύματος.
Ο ασθενής φορά ειδικό λειτουργικό νάρθηκα αμέσως μετά το χειρουργείο και συνεχίζει για 6 εβδομάδες. Η κάμψη του γόνατος επιτρέπεται ως τις 90º μέχρι τις πρώτες 4 εβδομάδες και αυξάνει 10º κάμψης κάθε εβδομάδα έως τις 135º. Τις πρώτες 3 εβδομάδες επιτρέπεται μόνο να ακουμπά τα δάκτυλα του ποδιού κατά τη βάδιση δίχως να φορτίζουν ουσιαστικά το χειρουργημένο κάτω άκρο. Σταδιακή αύξηση της φόρτισης στο 50% του σωματικού βάρους στις 4 εβδομάδες και στις 6 εβδομάδες μπορεί ο ασθενής να περπατά φορτίζοντας 100%. Οι βακτηρίες αποτελούν βασικό βοήθημα για αυτές τις πρώτες εβδομάδες.
Η ελαστικότητα και η ενίσχυση του τετρακέφαλου μυ με ειδικές ασκήσεις αρχίζουν αμέσως μετά το χειρουργείο. Στατικό ποδήλατο με ελαφρά αντίσταση ξεκινά στις 8 εβδομάδες καθώς πρόγραμμα βάδισης και κολύμβησης μπορεί να αρχίσει στις 9-12 εβδομάδες.
Επιστροφή σε ελαφρές αθλητικές δραστηριότητες επιτρέπεται μετά τους 12 μήνες. Οι ασθενείς συμβουλεύονται να μην ξεκινήσουν αθλητικές δραστηριότητες που απαιτούν έντονη σωματική επαφή.
ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΣΥΝΘΕΤΙΚΟΥ ΜΗΝΙΣΚΟΥ
Η αποκατάσταση μετά τη χειρουργική επέμβαση μεταμόσχευσης συνθετικού μηνίσκου χρειάζεται αρκετό χρόνο διότι η ανάπτυξη ιστού μέσα στο ικρίωμα αποτελεί μια αργή διαδικασία. Η πλήρης φόρτιση στο χειρουργημένο κάτω άκρο επιτρέπεται μετά από 8-10 εβδομάδες ακολουθώντας ειδικό πρόγραμμα φυσικοθεραπείας.