ΤΑ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΑ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΤΟΥ ΑΡΘΡΙΚΟΥ ΧΟΝΔΡΟΥ

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΑ ΣΕ ΒΛΑΒΕΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΙΚΟΥ ΧΟΝΔΡΟΥ


Η βλάβη του αρθρικού χόνδρου αποτελεί μια συχνή κλινική οντότητα όχι μόνο στην τρίτη ηλικία αλλά και σε νέους ανθρώπους. Στις νεώτερες ηλικίες οφείλεται συνήθως σε τραυματισμούς κατά τη διάρκεια των αθλητικών δραστηριοτήτων καθώς και σε παθήσεις όπως η διαχωριστική οστεοχονδρίτιδα (ατελής αιμάτωση σε τμήμα του οστού με αποτέλεσμα αποκόλληση του αρθρικού χόνδρου).

Στις μεγαλύτερες ηλικίες εμφανίζεται με την μορφή της εκφυλιστικής νόσου - πρωτοπαθής οστεοαρθρίτιδα.

Ο χόνδρος διαθέτει χαμηλό δυναμικό αναγέννησης και αυτοεπιδιόρθωσης. Μετά από κάκωση στην άρθρωση ή την εμφάνιση διαχωριστικής οστεοχονδρίτιδας, το εναπομείναν κενό του χόνδρου δημιουργεί συμπτώματα πόνου, οιδήματος καθώς και μηχανικής εμπλοκής, τα οποία οφείλονται στα αποσπασθέντα τμήματα του χόνδρου που ερεθίζουν τον αρθρικό υμένα – υμενίτιδα- και παρεμβάλλονται μεταξύ των αρθρικών επιφανειών.

Τα συμπτώματα αυτά συνήθως οδηγούν στην απόσυρση του ατόμου από τις σωματικές δραστηριότητες.
Αν η βλάβη του χόνδρου παραμείνει δίχως θεραπεία θα οδηγήσει σε πρόωρη εκφύλιση της άρθρωσης – δευτεροπαθής οστεοαρθρίτιδα.

Η θεραπεία με αυτόλογα βλαστοκύτταρα αντιπροσωπεύει μια υποσχόμενη νέα προοπτική στον ταχέως εξελισσόμενο τομέα της αναγεννητικής ιατρικής.

Αρχικά ο Ορθοπαιδικός λαμβάνει δείγμα από τον λιπώδη ιστό ή τον μυελό των οστών του ασθενούς, ιστοί που περιέχουν άφθονα βλαστοκύτταρα, δίχως νοσηλεία στην κλινική. Κατόπιν αυτό αποστέλλεται σε ειδική εταιρία αναγεννητικής βιοτεχνολογίας όπου τα βλαστοκύτταρα δέχονται επεξεργασία για 5-6 εβδομάδες.

Τα βλαστοκύτταρα έχουν την ιδιότητα να διατηρούν την μιτωτική τους ικανότητα δίχως σημαντική απώλεια των ιδιαίτερων βιομοριακών χαρακτηριστικών κατά τη διάρκεια της εργαστηριακής τους καλλιέργειας και είναι ικανά να διαφοροποιούνται σε πολλαπλούς μεσεγχυματικούς φαινότυπους δηλαδή άλλα κύτταρα όπως οστεοκύτταρα και χονδροκύτταρα.

Κατόπιν ο Ορθοπαιδικός ανάλογα με την πάθηση του ασθενούς μπορεί:

1. με αρθροσκοπική επέμβαση να τοποθετήσει τα βλαστοκύτταρα στο σημείο της βλάβης του αρθρικού χόνδρου όπως συμβαίνει σε τραυματικές εστιακές βλάβες ή σε διαχωριστική οστεοχονδρίτιδα σε νεαρές ηλικίες. Η πράξη αυτή δημιουργεί συνθήκες αναγέννησης νέου χόνδρου. Ο ασθενής θα παραμείνει στη κλινική για 24 ώρες και η αποθεραπεία του θα διαρκέσει 6 εβδομάδες.

2. να τα εγχύσει απ’ ευθείας στην πάσχουσα άρθρωση, (ενέσιμη μορφή), σε περιπτώσεις εκφυλιστικής οστεοαρθρίτιδας σε μεγαλύτερες ηλικίες, δίχως ο ασθενής να χρειάζεται να νοσηλευτεί στη κλινική.

Τελευταίως εφαρμόζουμε την άμεση έγχυση αυτόλογων βλαστοκυττάρων που προέρχονται από τον μυελό των οστών του ίδιου του ασθενούς.  Η μέθοδος αυτή έχει το μεγάλο πλεονέκτημα της άμεσης εφαρμογής των βλαστοκυττάρων δίχως δηλαδή την αναμονή του 4 εβδομάδων καλλιέργειας αυτών στην πάσχουσα άρθρωση.

 Η διαδικασία έχει ως εξής:
Με τροκάρ (trocar) λαμβάνουμε 60 cc μυελό των οστών από την περιοχή της λαγόνιας ακρολοφίας.  Το υλικό αυτό τοποθετείτε σε ειδική συσκευή απομόνωσης των βλαστοκυττάρων και σε 30 λεπτά ο Ορθοπαιδικός έχει στα χέρια του τα συσσωρευμένα βλαστοκύτταρα τα οποία μπορεί να εγχύσει στην πάσχουσα άρθρωση.
Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής ο ασθενής βρίσκεται σε ελαφρά καταστολή (αναισθησιολογική μέθη), για την αποφυγή της αίσθησης του πόνου κατά τη διάρκεια λήψης των αυτόλογων βλαστοκυττάρων από τη οπίσθια ή πρόσθια λαγόνια ακρολοφία του ασθενούς.

Προετοιμασία του trocar για την λήψη του μυελού των οστών


Λήψη μυελού των οστών από τη λεκάνη του ασθενούς


Συσκευή απομόνωσης και επεξεργασίας των βλαστοκυττάρων από τον μυελό των οστών του ασθενούς


Συλλογή των αυτόλογων βλαστοκυττάρων στη μικρή σύριγγα



Έγχυση των αυτόλογων βλαστοκυττάρων στο γόνατο το οποίο πάσχει από διαχωριστική οστεοχονδρίτιδα σε αθλητή 23 ετών.  Αρχικά έγινε αρθροσκόπηση του γόνατος


Υπό τη καθοδήγηση ακτινοσκοπικού μηχανήματος εισάγεται η ειδική βελόνη στην άρθρωση του ισχίου πού πάσχει από αρθρίτιδα


Ακτινοσκοπική εικόνα: η βελόνη βρίσκεται μέσα στην άρθρωση του ισχίου


Έγχυση των αυτόλογων βλαστοκυττάρων


Βλάβη του αρθρικού χόνδρου τελικού σταδίου (ολικού πάχους), στην επιγονατίδα. Διενέργεια νανοκαταγμάτων στη βάση της βλάβης, προετεοιμασία υποδοχής των αυτόλογων βλαστοκυττάρων. 


Βλάβη ολικού πάχους του αρθρικού χόνδρου στη μηριαία τροχιλία στο γόνατο.  Απόξεση της βάσης της βλάβης για την υποδοχή των βλαστοκυττάρων.

Έγχυση αυτόλογων βλαστοκυττάρων στην εστία των βλαβών του αρθρικού χόνδρου

Βλάβη 4ου σταδίου (τελικού σταδίου) στον αρθρικό χόνδρο της επιγονατίδας πριν (αριστερή εικόνα - κόκκινος κύκλος) και μετά δύο χρόνια από την εφαρμογή αυτόλογων βλαστοκυττάρων και μεμβράνης κολλαγόνου (μέθοδος AMIC) - δεξιά εικόνα.  Στο τελικό αποτέλεσμα διακρίνουμε την κατά μεγάλο ποσοστό αποκατάσταση της βλάβης του αρθρικού χόνδρου.


Βλάβη του αρθρικού χόνδρου της επιγονατίδας σε γυναίκα ηλικίας 59 ετών.  Πριν (κόκκινο βέλος), και μετά δυο χρόνια (πράσινο βέλος), την εφαρμογή βλαστοκυττάρων από τον μυελό των οστών και τη μεμβράνη κολλαγόνου (AMIC technique).


Η ίδια ασθενής.  Το αποτέλεσμα κρίνεται άκρως ικανοποιητικό.

Οι θεραπευτικές ιδιότητες των βλαστοκυττάρων δεν περιορίζονται μόνο στη δυνατότητα διαφοροποίησής τους σε χονδροκύτταρα και την ικανότητα απελευθέρωσης ενεργών παραγόντων που προάγουν την αναγέννηση του αρθρικού χόνδρου (TGF-β1, BMP-4), αλλά και στην ικανότητα να απελευθερώνουν αυξητικούς παράγοντες που παίζουν ανοσορυθμιστικό ρόλο καταστέλλοντας με τον τρόπο αυτό τον κύκλο της φλεγμονής σε περιπτώσεις χρόνιας οστεοαρθρίτιδας.

Ο ασθενής αισθάνεται την ανακούφιση της άρθρωσης από τον πόνο, την βελτίωση της κινητικότητας και αναβαθμίζεται με τον τρόπο αυτό η ποιότητα της ζωής του.

Το πεδίο εφαρμογής της βλαστοκυτταρικής θεραπείας στην Ορθοπαιδική διευρύνεται καθημερινά όπως η εφαρμογή της μεθόδου στην οστεονέκρωση της κεφαλής του μηριαίου οστού (άσηπτη νέκρωση), σε ψευδαρθρώσεις –κατάγματα στα οποία δεν επιτεύχθηκε η πώρωσή τους, σε οστικά ελλείμματα σε συνδυασμό με αυτόλογα μοσχεύματα κα, χαράσσοντας έναν νέο θεραπευτικό ορίζοντα ελάχιστης επεμβατικότητας, διεγείροντας τους μηχανισμούς αυτοεπιδιόρθωσης του οργανισμού.


Άρθρο στο περιοδικό ELLE

Arthro Heal Clinic, www.arthrohealclinic.gr link image